रिजेन्ट रेसिडेन्सियल स्कुलले भाेलि माघ ४ गतेदेखि ६ गतेसम्म मोडेल युनाइटेड नेसन्स (एमयूएन) कार्यक्रम आयोजना गर्ने भएकाे छ। कार्यक्रममा रिजेन्ट स्कुलमा कक्षा ६ देखि ९ सम्म अध्ययनरत ३०० विद्यार्थी र अन्य विद्यालयका ५० विद्यार्थी गरी ३५० विद्यार्थीहरु सहभागी हुनेछन् । कार्यक्रमले अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध, नेतृत्व, वक्तृत्व कला र समस्या समाधान क्षमताको विकास गर्ने विश्वास गरिएकाे छ। विद्यार्थीहरूले विभिन्न देशका प्रतिनिधि बनेर छलफल र वादविवादमा भाग लिनेछन्। कार्यक्रममा मनोरञ्जनात्मक खेल गतिविधिहरू पनि समावेश गरिने बताइएकाे छ ।
ललितपुर, रिजेन्ट रेसिडेन्सियल स्कुलले भूतपूर्व विद्यार्थीहरुको सहकार्यमा भाेलि माघ ४ गतेदेिख ६ गतेसम्म तीन दिन माेडेल युनाइटेड नेसन्स (एमयूएन) कार्यक्रमको आयोजना गर्ने घोषणा गरेको छ। विद्यालयले विद्यार्थीहरूको व्यक्तिगत र शैक्षिक विकासका लागि यो कार्यक्रम आयोजना गर्न लागेको बताइएकाे छ। यस कार्यक्रमले विद्यार्थीहरूमा अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध, नेतृत्व क्षमता, वक्तृत्व कला, र समस्या समाधान गर्ने सीपको विकास गर्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्ने विश्वास गरिएको विद्यालयका प्रधानाध्यापक नवराज सन्जेलले बताउनु भयो।
एमयूएन कार्यक्रममा ६ देखि ९ कक्षासम्मका विद्यार्थीहरूका लागि लक्षित गरिएको छ। यस वर्ष रिजेन्ट स्कुलका ३०० विद्यार्थीहरूले विद्यालयबाट सहभागिता जनाउनेछन् । साथै अन्य विद्यालयका ५० जना विद्यार्थीहरूलाई पनि सहभागी हुन निमन्त्रणा दिइएको बताइएकाे छ। कूल ३ सय ५० विद्यार्थीहरूले यस कार्यक्रममार्फत विभिन्न देशहरूको प्रतिनिधित्व गर्दै छलफल, वादविवाद, र सामूहिक निर्णय प्रक्रियामा सहभागी हुने अवसर प्राप्त गर्नेछन् ।
रिजेन्ट रेसिडेन्सियल स्कुलले एमयूएन कार्यक्रम आयोजना गर्नुको मुख्य उद्देश्य विद्यार्थीहरूलाई अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध र कूटनीतिक प्रक्रियाबारे शिक्षित गर्नु हो। आधुनिक युगमा विद्यार्थीहरूलाई केवल पाठ्यक्रमीय ज्ञानले मात्रै सीमित गर्नु पर्याप्त हुँदैन। उनीहरूलाई विश्वस्तरका चुनौतीहरूको सामना गर्न सक्षम बनाउनु आवश्यक छ। एमयूएन जस्ता कार्यक्रमले विद्यार्थीहरूलाई जटिल समस्या समाधान गर्न सोच्न र समूहमा काम गर्न प्रेरित गर्दछ ।
यस कार्यक्रमको अर्को उद्देश्य विद्यार्थीहरूको नेतृत्व क्षमता र वक्तृत्व कलाको विकास गर्नु हो। एमयूएन कार्यक्रमले विद्यार्थीहरूलाई आफ्नो विचार प्रभावकारी रूपमा प्रस्तुत गर्न र विभिन्न विषयमा बलियो तर्क गर्न सिकाउँछ। यसले उनीहरूलाई भाषण कला सिकाउनुका साथै आत्मविश्वासको बढाउन सहयोग पुर्याउँछ।
एमयूएन कार्यक्रम संयुक्त राष्ट्रसङ्घको संरचना र कार्यशैलीको प्रतिरूप हो। यस कार्यक्रममा विद्यार्थीहरूले विभिन्न देशका प्रतिनिधिको भूमिका निर्वाह गर्छन् र उनीहरूले संयुक्त राष्ट्रसङ्घका विभिन्न समितिहरूमा भाग लिन्छन्। ती समितिहरूमा विश्वका समसामयिक विषयहरू, जस्तै: जलवायु परिवर्तन, मानवअधिकार, शरणार्थी संकट, आणविक हतियार, आर्थिक विकास, र अन्य बहस हुने विषयहरू समावेश गरिन्छ।
विद्यार्थीहरूले प्रतिनिधित्व गर्ने देशको परिप्रेक्ष्यबाट विचार राख्नुपर्छ। यसले उनीहरूलाई फरक दृष्टिकोणबाट सोच्न सिकाउँछ र विश्वव्यापी समस्याहरूलाई गहिराइबाट बुझ्न सहयोग गर्दछ। छलफल र वादविवादका क्रममा उनीहरूले आफ्नो विचार प्रस्तुत गर्नुका साथै सहमति र असहमतिको प्रक्रियामा संलग्न हुने अवसर प्राप्त गर्दछन् ।
कार्यक्रममा सहभागीहरूको भूमिका
एमयूएन कार्यक्रममा सहभागी विद्यार्थीहरूले विभिन्न भूमिका निर्वाह गर्छन्। तिनीहरू प्रतिनिधि (डेलिगेट्स) को रूपमा आफ्नो देशको तर्फबाट छलफल गर्छन्। विद्यार्थीहरूले प्रतिनिधित्व गर्ने देशका नीति, समस्या, र सम्भावित समाधानका पक्षमा बलियो तर्क प्रस्तुत गर्नुपर्छ। यसक्रममा उनीहरूले तथ्य र प्रमाणहरूको आधारमा आफ्नो तर्क राख्न सिक्छन्। छलफलका क्रममा विभिन्न प्रस्तावहरू प्रस्तुत गरिन्छन्, जसमा विद्यार्थीहरूले मतदान गर्छन्। यस प्रक्रियाले उनीहरूलाई लोकतान्त्रिक अभ्यास र सामूहिक निर्णयको महत्त्व सिक्ने अवसर प्राप्त हुन्छ ।
विद्यार्थीहरूको सहभागिता र सिकाइ अनुभव
एमयूएन कार्यक्रमले विद्यार्थीहरूको शैक्षिक र व्यक्तिगत विकासमा गहिरो प्रभाव पार्छ। यसले उनीहरूलाई अनुसन्धान गर्ने, तथ्यहरू विश्लेषण गर्ने र सहकार्यको महत्त्व बुझ्न प्रेरित गर्छ। उनीहरूले आफ्ना विचार प्रस्तुत गर्ने र अरूका विचार सुन्ने मौका पाउँछन्। यसले उनीहरूलाई आलोचनात्मक सोच, सहिष्णुता र संवाद कला सिक्ने अवसर मिल्दछ। साथै, कार्यक्रमका विभिन्न चरणमा विद्यार्थीहरूले आफ्नो आत्मविश्वास र तार्किक क्षमताको विकास गर्ने विश्वास गर्न सकिन्छ ।
शिक्षक र भूतपूर्व विद्यार्थीहरूको भूमिका
कार्यक्रमको सफलताका लागि विद्यालयका शिक्षक र भूतपूर्व विद्यार्थीहरूले महत्त्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्नेछन्। शिक्षकहरूले विद्यार्थीहरूलाई आवश्यक ज्ञान र मार्गदर्शन प्रदान गर्छन्। साथै, भूतपूर्व विद्यार्थीहरूले आफ्नो अनुभव र सुझावमार्फत् सहभागीहरूको आत्मविश्वास बढाउन सहयोग गर्छन्। एमयूएन केवल शैक्षिक कार्यक्रममात्र नभई मनोरञ्जनात्मक गतिविधिहरूले पनि भरिपूर्ण हुनेछ। छलफल र वादविवादका बीचमा विद्यार्थीहरूले विभिन्न सांस्कृतिक तथा मनोरञ्जनात्मक कार्यक्रमहरूमा सहभागी हुने मौका पाउनेछन्।
मोडेल युनाइटेड नेसन्स (एमयूएन) के हो ?
मोडेल युनाइटेड नेसन्स (एमयूएन) एक शैक्षिक कार्यक्रम हो, जसमा विद्यार्थीहरूले संयुक्त राष्ट्रसङ्घको प्रतिरूपमा भाग लिन्छन्। उनीहरूले विभिन्न देशका प्रतिनिधिका रूपमा विविध विषयमा छलफल गर्दै समस्या समाधानका उपायहरू खोज्छन्। एमयूएन कार्यक्रमले विद्यार्थीहरूलाई अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध, कूटनीति, नेतृत्व क्षमता, र वक्तृत्व कलाको ज्ञान प्रदान गर्दछ। यस कार्यक्रमले विद्यार्थीहरूलाई विश्वव्यापी समस्याहरू बुझ्न, तिनको प्रभावलाई विश्लेषण गर्न, र समाधानको प्रयास गर्न प्रोत्साहन गर्दछ।
शैक्षिक ज्ञानसँगै सांस्कृतिक तथा मनोरञ्जनात्मक गतिविधिहरूको आयोजना गरिएको छ। पहिलो दिन अलि औपचारिक कार्यक्रम हुनेछ, यसैगरि दोश्रो दिन विभिन्न संगीतिक समुहका प्रस्तिती (Consort) रहने र अन्तिम दिन साङ्गितिक साझ रहने, भूतपूर्व विद्यार्थी अध्यक्ष केबिन केसिले बताउनु भयो।
रिजेन्ट रेसिडेन्सियल स्कुलले आयोजना गर्न लागेको मोडेल युनाइटेड नेसन्स कार्यक्रमले विद्यार्थीहरूको शैक्षिक, व्यक्तिगत, र सामाजिक विकासमा महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्याउनेछ। यो कार्यक्रमले उनीहरूलाई नेतृत्व क्षमता, वक्तृत्व कला, र समस्याको समाधान खोज्न सक्षम बनाउनुका साथै अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध र कूटनीतिक प्रक्रियाबारे गहिरो ज्ञान प्रदान गर्नेछ। सिकाइ र मनोरञ्जनको संयोजनले विद्यार्थीहरूलाई सकारात्मक र प्रभावकारी अनुभव प्रदान गर्नेछ। विद्यालयले यो कार्यक्रमबाट विद्यार्थीहरूमा नयाँ ऊर्जा र प्रेरणा सिर्जना गर्ने अपेक्षा गरिएको छ।
रिजेन्ट रेसिडेन्सियल स्कुलले आयोजना गर्न लागेको एमयूएन कार्यक्रमले विद्यार्थीहरूलाई भविष्यका जिम्मेवार नागरिक बनाउन सहयोग पुग्ने विश्वास गरिएको छ। यसले उनीहरूमा नेतृत्व क्षमतामा विकास र विश्वव्यापी सोचकाे विकासमा सघाउने विश्वास गरिएकाे छ। यो कार्यक्रमले विद्यार्थीहरूलाई केवल व्यक्तिगत लाभ मात्र होइन, समुदाय र राष्ट्रका लागि उपयोगी सीप विकास गर्न पनि प्रेरित गर्नेछ। एमयूएन जस्तो कार्यक्रममा सहभागी भएपछि विद्यार्थीहरूलाई उनीहरूको क्षमताको वास्तविक मूल्याङ्कन गर्ने अवसर प्राप्त हुनेछ।

प्रस्तुति : रामजी आचार्य, स्कुल कोअर्डिनेटर, रिजेन्ट स्कुल ।